ฉีดวัคซีนอย่างไรไม่ให้สุนัขตาย

โดย  น.สพ. ถิรวัฒน์  สุมาลัย

  "สก็อต" สุนัขพันธุ์ Ameriacan Staffordshire Terrier หรือ American Pit Bull ที่สวยมาก
คุณโอม กับ คุณบุ๋ม ซื้อมาในราคาสูงเพื่อประกวดโดยเฉพาะ ขณะที่อายุ 4 เดือนแล้วเจ้าของเก่า
บอกเพียงว่าฉีดวัคซีนมาแล้ว 1 เข็ม ไม่มีใบรับรองการฉีดวัคซีนแต่อย่างใด  ประวัติทำให้หมอมึน
จริง ๆ แต่คุณโอม กับ คุณบุ๋ม ก็พาเจ้าสก็อตมาฉีดวัคซีน แต่แล้วหลังฉีดวัคซีนไป 20 วัน สก็อตก็
กลับมาพร้อมอาการไข้หัดติดต่ออย่างเฉียบพลัน สก็อตมีอาการทางประสาทและตายใน 5 วันหลัง
จากนั้น  เอ ! แล้วทำไม ? ฉีดวัคซีนแล้วสุนัขยังตาย   

จริงแล้วการฉีดวัคซีนเป็นศิลปะในการสร้างภูมิคุ้มกันอย่างหนึ่ง ที่สามารถปรับเปลี่ยนได้ตามสภาพ
สัตว์และการระบาดของโรค  เรามีตารางการฉีดวัคซีนที่ตีพิมพ์กันตามวารสารสัตว์ทุกฉบับ หรือ ลอง
พลิกดูด้านหลังใบรับรองการฉีดวัคซีนก็จะพบกำหนดนัดหมายการฉีดวัคซีน ลองมาดูตัวอย่างตาราง
นัดหมายการทำวัคซีนกันดู

4-6 สัปดาห์

* ตรวจสุขภาพและถ่ายพยาธิ  
* ฉีดวัคซีนป้องกันโรคหลอดลมอักเสบติดต่อ

6-10 สัปดาห์

* ฉีดวัคซีนป้องกันโรคหลอดลมอักเสบติดต่อ (ซ้ำ)
* ฉีดวัคซีนป้องกันโรคลำไส้อักเสบติดต่อ
* ฉีดวัคซีนป้องกันโรคไข้หัดสุนัข , ตับอักเสบ และเลปโตสไปโรซีส
* ตรวจสุขภาพและถ่ายพยาธิ

10-14 สัปดาห์

* ฉีดวัคซีนป้องกันโรคลำไส้อักเสบติดต่อ (ซ้ำ)
* ฉีดวัคซีนป้องกันโรคไข้หัดสุนัข , ตับอักเสบ และเลปโตสไปโรซีส (ซ้ำ)
* ตรวจสุขภาพและถ่ายพยาธิ
* ฉีดวัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัขบ้า

ทุก ๆ 1 ปี

* ฉีดวัคซีนป้องกันโรคลำไส้อักเสบติดต่อ
* ฉีดวัคซีนป้องกันโรคไข้หัดสุนัข , ตับอักเสบ และเลปโตสไปโรซีส
* ฉีดวัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัขบ้า

 จากตารางที่เราเห็นกันจนชินตาข้างบน  ที่อาจต่างกันตรงชื่อผลิตภัณฑ์ของแต่ละบริษัทที่แทรก
เข้ามา  เราอาจใช้ยึดเป็นบรรทัดฐานในการพบสัตวแพทย์ 
มีข้อสังเกตว่าสุนัขอายุเพียง 4 สัปดาห์
หรือ 1 เดือน ก็ต้องพบสัตวแพทย์กันแล้ว
ไม่ใช่ที่จำ ๆ กันมาว่า 3 เดือนถึงจะฉีดวัคซีน  พอดีสุนัข
ลงไปนอนคุยกับรากมะม่วงเสียก่อน  แต่นั่นคงเป็นสถานะการณ์ปกติเท่านั้น  เราลองมาดูปัจจัย
อื่น ๆ ที่ทำต้องปรับเปลี่ยนการพาสุนัขไปพบสัตวแพทย์กันดู

ลูกสุนัขกำพร้าไม่ได้รับนม
 คำแนะนำ ลูกสุนัขแทบจะไม่มีภูมิคุ้มกันเลย ควรได้รับวัคซีนตั้งน้ำเหลืองเลย  
                น้ำนมแต่ 2 สัปดาห์ ถ้าจะให้เหมาะสมควรให้วัคซีนทุก ๆ 2   สัปดาห์
                จนอายุได้ 12-16 สัปดาห์

เพิ่งซื้อสุนัขมาจากจตุจักรเขาบอกว่าทำวัคซีนมาแล้ว ควรจะฉีดวัคซีนอย่างไร ?
คำแนะนำ เพื่อความแน่ใจเริ่มทำวัคซีนกันใหม่เลยครับ  ควรทำ วัคซีนซ้ำเป็นการกระตุ้นให้สุนัขมีภูมิคุ้มกันมากยิ่งขึ้น

ลูกสุนัขผอมและขาดอาหาร อย่างรุนแรง ทั้งที่ถึงเวลาต้องทำวัคซีนแล้ว
คำแนะนำ ควรเลื่อนการทำวัคซีนไปก่อน  จนกระทั่งลูกสุนัขมีสภาพที่ดีขึ้น

เพิ่งสั่งลูกสุนัขจากนอกมาตัวละแสนจะทำยังงัย
คำแนะนำ   เราคงไม่อยากให้เงินแสนหายวับไปกับตา
                 เริ่มทำวัคซีนตามโปรแกรมปกติกันใหม่เลยครับ

สุนัขท้องเสีย  หรืออึเหลว
คำแนะนำ ไปหาหมอเลยครับ รักษาให้หายดีซะก่อน
                5-7 วันหลังหายจึงค่อยทำวัคซีน

เคลื่อนย้ายลูกสุนัข
คำแนะนำ ต้องลดความเครียดจากาการเดินทางโดยการพักผ่อนให้เต็มที่สัก 5-7 วัน
                แล้วรีบทำวัคซีนตามโปรแกรมเสีย

โรคไข้หัดสุนัขระบาดที่บ้าน
คำแนะนำ หากลูกสุนัขที่แสดงอาการแล้ว  ควรทำการรักษาตาม ขั้นตอน 
               ตัวที่ยังไม่มีอาการ สัตวแพทย์อาจพิจารณาน็อควัคซีน
               และอาจทำทุก 2 สัปดาห์จนอายุ 16 สัปดาห์

โรคลำไสัอักเสบระบาด
คำแนะนำ หากลูกสุนัขที่แสดงอาการแล้ว  ควรทำการรักษาตาม ขั้นตอน 
               ตัวที่ยังไม่มีอาการ สัตวแพทย์อาจพิจารณาน็อควัคซีน
               และอาจทำทุก 2 สัปดาห์จนอายุ 16 สัปดาห์

จะเห็นว่ามีปัจจัยอีกหลายประการที่ทำให้นายสัตวแพทย์ต้องพิจารณาปรับเปลี่ยนโปรแกรมการฉีด
วัคซีน  ทางที่ดีหากท่านต้องนำลูกสุนัขไปทำวัคซีน ข้อมูลที่ท่านต้องเตรียมไปก็คือ
        
ใบรับรองการฉีดวัคซีน
         ประวัติการเคลื่อนย้ายสัตว์
         ประวัติอาการป่วย
         รายละเอียดการได้มาของสัตว์ 
         ประวัติการทำวัคซีนของแม่สุนัข
หากได้ข้อมูลเหล่านี้ การฉีดวัคซีนจะเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพมากที่สุด  เราคงจะไม่พบว่าฉีด
วัคซีนแล้วหมายังตายอีก  ลองปรึกษานายสัตวแพทย์ใกล้บ้านดูนะครับ

 เอกสารอ้างอิง

 -Swango L.. : Canine Immunization. In Kirk R.W. (ed.) : Current Veterinary Therapy VIII. Philadelhpia , W.B. Saunder Co., 1983, p. 1125